Çocuklarda Dil Gelişimine Katkı Sağlayacak Oyunlar
Psikolog Derya Genç
Henüz konuşmaya başlamamış ya da cümle kurmasını desteklemek istediğimiz çocuklarla bu oyunları oynamamız faydalı olacaktır.
- Cümlelerinizde kısa ve net sözcükler kullanın (al, ver, gel, bak, otur). Bu, daha rahat anlayıp taklit etmesini sağlayacaktır. Cümlenizi anlamazsa söylediğiniz şeyi fiziksel olarak taklit edin.
- Nefeslerini doğru kullanabilmeleri için yapılacak egzersizler: flüt çalmak, mum söndürmek, kağıt parçalarını masadan düşürmek, pinpon topunu pipetle havada tutmak, üfleyerek tüyü havada tutmak gibi etkinlikler yapılabilir. Çocuklar nefeslerini ve konuşma organlarını koordine etmekte güçlük çekebilirler. Örneğin flüt kullanarak; ses çıkarabilmek için nefesin hangi hız ve kuvvette olması gerektiğini öğrenecektir.
- Aynanın karşısında oyun oynamak, sesleri çıkarırken ağzın alacağı şekli anlamalarına yardımcı olacaktır. Yan yana oturup ayna karşısında yaptığınız ağız hareketlerini taklit etmesini isteyebilirsiniz. Örneğin “Ooooo derken bak ağzım nasıl yuvarlak oldu” gibi ifadeler kullanabilirsiniz.
- Ağzının etrafına meyve gibi tatlı yiyecekler dokundurup diliyle oralara dokunmasını isteyebilirsiniz. Böylece dilini yuvasından çıkarıp hangi yönlere hareket ettirebileceğini keşfedecek ve dil koordinasyonunu pratik edecektir.
- Aynı eylemler için hep aynı sözcükleri tekrar tekrar kullanın. Sütünü içerken; iç, giydirirken giy, tuvaleti veya yemeği bittikçe “bitti”; top atması için “at”; beklemesi için her seferinde “bekle” gibi. Çocuklar ne kadar çok duyarsa taklit etmesi o kadar mümkün.
- Hayvan sesleri taklit etmeye çalışabilirsiniz. Özellikle duymaktan hoşlandığı sesleri yakalamaya çalışın. Şarkı nakaratı olabilir, şşşt sesi veya çuf çuf,düdüüüt gibi sesler olabilir.
- Çevresinde gördüğü her şeyin adını söyleyin. Ama “bak çocuğum bu top” şeklinde uzun cümlelerle değil, ‘bu top’ şeklinde kısa bir cümle kullanın.
- Aile albümü, resimli kitaplar, market broşürlerine birlikte bakın. Her seferinde parmağınızla gösterip “bak dede’’ ,bak kek” diyerek bakmasını sağlayın. Ondan da göstermesini isteyin.
- Çocuğun ilgi alanlarını izleyin. Herkes ilgilendiği şey hakkında konuşmak ister. Arabalara ilgi gösteriyorsa hedef sözcüklerini ve etkinliklerini arabalarla ilgi konulardan seçin.