Çocuk ve Mahremiyet Hakkı
Psikolog Derya Genç
Sosyal Medyada Çocukların Fotoğraflarını Paylaşmak Mahremiyet İhlalidir!
Sosyal medyanın hayatımıza girmesiyle kişilerin kendi hayatından paylaşımlar yapmasının yanında, çocuklarını da paylaşması sık rastladığımız durumlardan biri oldu.
Peki, bu durumun bir hak ihlali olduğunun farkında mıyız?
Çocukların, henüz bilinçli yaşlarda olmaması sebebiyle kişisel haklarını korumak yetişkinlerin görevidir. Çocukların günlük yaşamlarının ve kişisel bilgilerinin kamuya açık olarak paylaşılması, onların mahremiyet hakkını ihlal etmektir. Örneğin bezi değiştirilirken, yemek yedirilirken ya da banyo yaptırılırken görüntülerinin paylaşılması, çocuklarda psikolojik sorunlar yaratabilir; çocuk istismarı gibi olumsuz sonuçlar doğurabilir; bu görüntüler, kötü niyetli kişilerce istenmeyen şekilde kullanılabilir.
Çocukların Özel Alanlarına Saygı Duyulmalıdır.
Çocukların kişisel alanlarına saygı duymak; onların da başkalarının “özelini” fark etmesi, sosyal hayatta kendi özel alanlarını koruyabilmesi ve doğru şekilde sınırlar koyabilmesi açısından önemlidir:
- Ailede izin alınarak bedenine dokunulan çocuk, dışarıda kendisine izinsiz dokunmak istendiğinde bu durumun yanlış olduğunu fark edecek ve buna itiraz edecektir.
- “Seni kucağıma alıp sevebilir miyim?” diye sorulduğunda, “hayır” cevabı karşılığında ona dokunmamak, ona bedenine dair sınırlar olduğunu fark ettirecektir.
Çocuklarda, “bedenim bana ait” bilinci oluşturmak kendilerini korumaları ve özgüvenli bireyler olabilmeleri açısından önemlidir. Peki, bu bilinci çocuklarda nasıl oluşturabiliriz?
Çocuklarda “Bedenim Bana Ait” Bilinci Oluşturabilmek İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Açık alanlarda üst değiştirme/ bez değiştirme sakıncalıdır. Çocuğun utangaçlık duygusunu yok saymak, mahremiyetini ihlal etmek anlamına gelir.
- Çocuğun tuvaletini yaptığı lazımlığın salon gibi başka insanların bulunduğu yerde değil tuvalette bulunması gerekir.
- Bir veya iki kişinin dışında çok fazla kişinin çocuğun üstünü/ bezini değiştirmesi sakıncalıdır.
- Yetişkinlerin çocuğun yanında; kendi üstünü değiştirmesi, tuvalete girmesi mahremiyet ihlalidir.
- Çocukların hayatlarıyla ilgili durumlar (geç okuma öğrenme, alt ıslatma, çekingenlik gibi) başka insanlara açılmamalı ve insanların bu konuda yorum yapmalarına müsaade edilmemelidir.
- Kim olursa olsun çocuklar “öpme, sarılma” gibi eylemlere zorlanmamalıdır. Çocukların küfür, uygunsuz şakalar ve el hareketlerinin olduğu durumlardan uzak tutulması gerekmektedir.
- Çocukların mahrem bölgeleri sevgi objesi yapılmamalıdır. İç çamaşırlarının altında kalan bu bölgelere isim takılmamalıdır.